کتاب کارنامه خورش (دستور غذاهای نادر میرزا قاجار) اثر نازیلا ناظمی نشر اطراف

کتاب کارنامه خورش نوشتۀ نادرمیرزا قاجار دربردارندۀ دستور پخت انواع غذاهای ایرانی‌ست. این شاهزادۀ قجری در دستوراتش هم به اصول و قواعد آشپزی پرداخته، هم به فواید غذاها و خوراکی‌ها اشاره کرده و هم تاریخ ورود برخی از این مواد غذایی را گفته است. اما این کتاب بیشتر از دستور آشپزی صرف است؛ قسمت جذاب کتاب، روایت رخدادهایی سیاسی و اجتماعی است که احتمالاً جای دیگری مطرح نشده‌اند: از زندانی ‌شدن نادر در زمان محمدشاه، دیدار او با پدرش و برکناری‌اش از حکومت به‌خاطر دشمنی تا شورش شاهسون‌ها و دیدارش با رئیس شاهسون‌ها و آشنایی با خارجی‌های تبریز از جمله سر هنری راولینسن و ماجرای بازگشت وی به امور دیوانی و حواشی آن.
کتاب کارنامه خورش را باید از جمله آثار ارزشمند نادر میرزا قاجار دانست که به شکلی بسیار ظریف، تاریخ، ادبیات و سرگرمی را با یکدیگر تلفیق کرده و به بهانۀ آموختن آنچه سفره‌های قاجاریان را زینت می‌داد، ناگفته‌های بسیار گفته است. او و همسرش -که در تمام کتاب با الفاظی همچون کدبانو، بانوی سرای، بانوی من و خانه‌خدای خطاب شده- تمام خوراک‌های مرسوم زمان خودشان را با تقسیم‌بندی دقیق، یک‌یک برمی‌شمرند و به رشتۀ تألیف در می‌آورند. دستور آشپزی آن‌ها از انواع آش‌ها و پلوها، تا کوفته‌ها و کوکوها تا خورش‌ها و آبگوشت‌ها را دربرمی‌گیرد.