کتاب پاریس از دور نمایان شد (پاریس به روایت مسافران دوره قاجار) اثر علی اکبر شیروانی نشر اطراف

پاریس همیشه برای مردم دنیا شهر شگفت‌انگیزی بوده؛ شهری پیشرو، سیاسی، آزاد و البته زیبا. این موضوع در مورد ایرانیان هم صادق بوده و بسیاری از مردم از صدها سال پیش آوازۀ آن را شنیده بودند و دوست داشتند آن را از نزدیک ببینند. تقریباً از دوران قاجار بود که این مهم رخ داد و برخی از آن‌ها توانستند به این شهر دوردست سفر کنند. کتاب پاریس از دور نمایان شد روایت و گزارش همین گروه از مسافران است؛ شاهان، رجال سیاسی، شاهزادگان و جهانگردان. در این کتاب گزارش، خاطره و روزنگاری ۹ نفر از این افراد را می‌خوانیم که اولین مواجهۀ آن‌ها با پاریس را نشان می‌دهد؛ مظفرالدین شاه، ناصرالدین شاه، حاج سیاح، حاجی پیرزاده، امین الدوله، ظهیرالدوله و حاجی پیرزاده از جمله کسانی هستند که روایت‌شان در این کتاب آمده است.

کتاب پاریس از دور نمایان شد فقط مستندنگاری یا خاطره‌نویسی نیست، بلکه فراتر از آن از این می‌گوید که تصور امروزی ما از پاریس چطور شکل گرفته. وقتی این مسافران با ذوق و شوق از ترقی و آبادی این شهر و عجایبش می‌گفتند، تصویری در ذهن مردم شکل گرفت که بخشی از آن هنوز هم پابرجاست. چنان که یکی از این راویان اشاره می‌کند «هر کسی که در دنیا آمده باشد و پاریس را ندیده باشد مثل این است که هیچ در دنیا از عدم به وجود نیامده است.» علی اکبر شیروانی، گردآورندۀ کتاب، کوشیده به ریشه‌های همین نگاه برسد و آن را درک کند. به همین خاطر این کتاب در کنار ارزش تاریخی‌اش، اهمیتی جامعه‌شناختی هم دارد.